Technisch manager Mark Verberkt van Rijkswaterstaat legt uit wat er allemaal bij komt kijken. In die functie is Verberkt verantwoordelijk voor alle technische aspecten van het onderhoud. Van het ontwerp van de nieuwe tuien tot voorbereidende berekeningen en onderzoeken: ‘Dat doe ik samen met technisch bureau Arup en een heel team van specialisten van Rijkswaterstaat. Zo is er iemand gespecialiseerd in staal, iemand in tuien en iemand in het schilderwerk – ook wel conserveren genoemd. Daarnaast zorg ik dat we ons werk veilig kunnen doen.’
Pyloon optillen
Het vervangen van de tuien van de Galecopperbrug richting Arnhem is een unieke operatie. Daarom is het werk tot in de puntjes voorbereid met berekeningen en modellen. ‘We beginnen met het vervangen van de pyloonopleggingen. Dat zijn rubberen schijven onder de pylonen: de hoge torens waaraan de tuien zijn bevestigd. De pyloonopleggingen zijn bedoeld om kleine bewegingen op te vangen. Vergelijk het met het kraakbeen rondom je gewrichten. De vervanging van de pyloonopleggingen is een uitdagende klus. Dat doen we met een vijzelsysteem, waarmee we de 34 meter hoge pylonen enkele millimeters omhoogtillen. Dat is een veelgebruikte techniek.’
De pylonen worden daarnaast versterkt met staalplaten om meer gewicht te kunnen dragen. Ook krijgen ze een nieuw ‘zadel’ in de top: ‘De tuien lopen vanaf de verankering in het wegdek door het zadel naar de andere zijde van de pyloon. De zadels zitten nu nog verborgen in de pylonen zelf, maar daar is geen plek meer voor nieuwe. Tijdens het vervangen hijsen we de top van de pyloon eraf om daar de nieuwe zadels te kunnen aanbrengen. Ook voor de omgeving is dit goed te zien. Een erg mooie klus, vind ik zelf.’
Spanning om te snijden
Omdat de brug zijn dragende kracht niet mag verliezen, brengen we eerst alle nieuwe tuien aan. Daarna kunnen we de oude veilig verwijderen. Verberkt: ‘Een tui bestaat uit 6 dikke stalen strengen. Op iedere streng rust 200.000 kilo gewicht. Daarom halen we eerst de spanning eraf zodat we hem veilig kunnen doorsnijden. Een gespannen elastiek zwaait immers ook alle kanten op als je het doorknipt. Door klemmen voor en achter het snijpunt te plaatsen en deze klemmen naar elkaar toe te trekken, kunnen we de streng spanningsloos maken en veilig doorsnijden en verwijderen.’
Na het vervangen van de tuien van de Galecopperbrug richting Arnhem worden de pylonen geschilderd (geconserveerd) met een nieuwe, beschermende verflaag: ‘Om in een afgeschermde omgeving te kunnen werken, pakken we de pylonen in met een stellage en daaromheen plastic folie. Er kan dan geen wind en regen bij komen en andersom kan er ook geen materiaal op de weg terechtkomen. De pylonen krijgen een lichtere, groene kleur, dus het uiterlijk van de Galecopperbrug verandert ook een beetje tijdens het werk.’
Millimeter voor millimeter
Het sluitstuk van de tuivervanging is het volledig op spanning brengen van de tuien: ‘Dat doen we als alle nieuwe tuien op hun plek zitten. We trekken ze millimeter voor millimeter strakker aan bij de verankering onder het brugdek. Zo komen de tuien op de gewenste spanning te staan en stijgt de brug een paar centimeter. Als dat klaar is, is de tuivervanging gereed.’
Bekijk de animatie over de onderhoudswerkzaamheden aan de Galecopperbrug richting Arnhem.